یکی از اجزای مهم ساختمان سازی و تکیه گاه سازه، داربست و اجزای داربست است در انواع چوبی و فلزی ساخته می‌شود. به علت سر و کار داشتن افراد و کارگرهای ساختمانی در مدت زمان زیاد با داربست، بستن و آماده کردن آن بسیار حائز اهمیت است؛ بنابراین فرد داربست بند باید مهارت بسیاری در این کار داشته و خبره باشد.
داربست چیست؟
داربست، سازه‌ای فلزی و یا چوبی است که با هدف ایجاد تکیه‌‌گاه برای سازه‌ی در حال ساخت یا تعمیر و یا پشتیبانی از کارگران سازنده‌ی ساختمان ایجاد می‌شود. این سازه‌ها شامل ساختمان‌های مسکونی، برج‌های تجاری، پل‌ها و هرگونه بنای ساخته شده توسط انسان می‌باشند. همچنین، داربست حمل و نقل تجهیزات مورد نیاز برای افرادی که در حال کار بر روی سازه و نمای آن هستند را آسان‌تر می‌کند. گاهی از داربست برای دسترسی به نقاطی که رسیدن به آنها دشوار است استفاده می‌کنند؛ مانند دسترسی به یک حکاکی باستانی بر روی کوه و مرمت آن. این سازه حتما باید توسط افراد حرفه‌ای که برای این کار آموزش دیده اند، نصب شود. امنیت داربست و سلامت کامل آن بسیار حائز اهمیت است زیرا در صورت وقوع کوچک‌ترین اشتباه به هنگام نصب، می‌تواند باعث مرگ و میر و آسیب‌های جدی به افراد شود.
بررسی فنی داربست
در اینجا به بررسی فنی داربست پرداخته و در ابتدا به مدل‌های مختلف آن اشاره می‌کنیم. امروزه از انواع متفاوت داربست که در نقاط مختلف جهان استفاده می‌کنند که پنج نوع از آنها کاربرد بیشتری داشته و به طور معمول مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصول باید حتما زیر نظر داربست بند با مهارت باشد زیرا کسی که در کارش بسیار وارد باشد می تواند این مساله را انجام دهد.
داربست لوله‌ای: می‌توان گفت داربست‌های لوله‌ای همه کاره بوده و مناسب استفاده در بیشتر بناهایی هستند که در مناطق مختلف ساخته می‌شوند. این نوع از داربست از لوله و بست‌های فولادی تشکیل می‌شود که لوله‌ها به صورت افقی و عمودی نصب می‌شوند تا سازه از استحکام کافی برخوردار باشد.
داربست مدولار: در انواع مختلف مثلثی، چکشی و سنتی وجود داشته و معمولا برای پشتیبانی از سازه‌های سنگین و بزرگ به کار می‌روند. داربست‌های مدولار از بست‌ها و تجهیزات پیش ساخته تشکیل شده اند که به هنگام کار به یکدیگر نصب می‌شوند.
داربست فریم H: این گونه داربست‌ها که به نام faced modular نیز شناخته می‌شوند، یکی از پرکاربردترین داربست‌ها در صنعت ساخت و ساز، به خصوص ساخت و تعمیر منازل مسکونی می‌باشند.
داربست چوبی: یکی از قدیمی‌ترین انواع چوب بست است که امروزه نیز در برخی مناطق استفاده می‌شود.
نمونه‌ای از یک داربست چوبی
داربست بامبو: چوب بامبو در مقایسه با وزن سبک خود، دارای قابلیت تحمل وزن بالایی است، به همین دلیل از گذشته در مناطقی مانند هند و چین به عنوان یکی از معمول‌ترین انواع داربست‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. دیوار بزرگ چین یکی از معروف‌ترین بناهایی است که به کمک داربست‌های بامبو ساخته شده.
با توجه به اقلیم جغرافیایی و نوع سازه مورد نظر، داربست به کار رفته می‌تواند متفاوت باشد که در ایران به طور معمول از داربست‌های لوله‌ای و فریم H استفاده می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده
هر نوع از این داربست‌ها از اجزای مختلفی تشکیل می‌شوند که اگرچه ممکن است در ظاهر با یکدیگر تفاوت داشته باشند، مثلا لوله داربست اصفهان از نظر قیمت با لوله داربست آریا افق پاسارگاد ممکن است تفاوت داشته باشد، در اساس یک کار را انجام می‌دهند. برای مثال بامبو در داربست‌های بامبو، نقش لوله در داربست‌های لوله‌ای فلزی و تخته در داربست‌های چوبی را ایفا می‌کند.
لوله داربست: لوله‌هایی که در این گونه سازه‌ها به کار می‌روند، معمولا گالوانیزه یا فولادی هستند که دارای قطر چهل و هشت میلی متر و ضخامت سه و نیم تا پنج و سه دهم میلی متر بوده و وزن آنها با توجه به ابعاد متغیر است.
لوله‌های داربست توسط بست به یکدیگر متصل می‌شوند که بست، خود نیز توسط مغزی محکم شده و لوله‌ها را در کنار یکدیگر نگه می‌دارد. بست‌هایی که برای اتصال لوله‌ها در ساخت داربست به کار می‌روند، دارای انواع مختلفی هستند. میزان مقاومت این بست‌ها برای تحمل بار و فشار وارده بر روی آنها تعیین می‌کند که در چه موقعیتی و چگونه استفاده شوند. همچنین، برای ثابت کردن پایه‌های سازه و ایجاد تعادل آن بر روی زمین باید از جک داربست استفاده کرد تا حرکت و لرزش ایجاد نشود و امنیت داربست حفظ شود.
بررسی فنی مواد اولیه مورد نیاز برای تولید داربست
لوله داربست به دلیل اینکه بار سنگینی را به دوش می کشد و در نقاط حساسی از شهر و ساختمان نصب می شود، برخورداری از مواد اولیه مناسب بسیار لازم است برای آن، مواد اولیه ای که تحت آزمایشات مختلف تست شده باشد، و ظرفیت پذیرش فشار زیاد را داشته باشد، و در برابر رطوبت مقاومت داشته، مثلا باید آلیاژهای مختلفی در آن به کار گرفته شده باشد، تا از ترکیب این آلیاژها خواص های آن ها باهم ترکیب شده تا مقاومت نسبی در برابر رطوبت بدست آورد که این نوع در داربست زیر بتن نیز دارای اهمیت بسیاری می باشد.
بررسی فنی تجهیزات تولید لوله داربست
تجهیزاتی که عمدتا برای تولید لوله داربست به کار گرفته می شود، باید به روز ترین نوع تجهیزات باشد و از هر لحاظ از نظر فنی بررسی شده باشد، و انواع شاخص های سنجش در این دستگاه ها وجود داشته باشد، تا در هر شرایطی این لوله ها را تست کند، تا در زیر فشار و انواع رطوبت مقاومت نماید.
نتیجه گیری
در این مقاله سعی کردیم لوله داربست را از زوایای مختلف فنی بررسی نماییم، و راهنمای مناسبی برای خریداران و مشتریان عزیز لوله داربست ارائه دهیم تا در هنگام خرید با استفاده از این مطالب بهترین گزینه را انتخاب کنید.