فهرست مطالب
قوانین و مقررات شهری، بهعنوان چارچوبی برای نظمبخشی شهرها، نقش اساسی دارد تا پایداری و عدالت در شهر ایجاد شود. ماده ۱۰۰ قانون شهرداری، بهعنوان یکی مهم ترین و کلیدی ترین ابزارهای نظارتی، به تخلفات ساختمانی اختصاص یافته است. این ماده شکلی صحیح و کارآمد به جلوگیری از تخلفات ساختمانی میپردازد. پیچیدگی ذاتی این ماده، مخصوصا برای محاسبه و بهدست آوردن جریمهها، به چالش تبدیل شده است. سیستم محاسبه جریمه عمدتاً بر پایه «ارزش معاملاتی ملک»، «مساحت اضافهبنا» و «نوع تخلف» است.
در نهایت، این مقاله در پی آن است تا با ارائه تحلیلی انتقادی، راهکارها و پیشنهاداتی برای اصلاح و شفافسازی این فرآیند در جهت تحقق هرچه بیشتر عدالت اداری و کارآمدی نظارتی پیشنهاد نماید. در واقع تلاش میشود به شکل ساده و کامل نکات پیرامون ماده 100 ارائه شود.
در فرآیند اجرای پروژههای عمرانی، آشنایی با ماده ۱۰۰ شهرداری و بهرهگیری از مصالح استاندارد که توسط مجموعههایی نظیر فولاد رادمهر تأمین میشود، از ارکان اساسی رعایت قانون محسوب میگردد.»
نقش شهرداری در رابطه با جریمه ماده 100 چیست؟
شهرداری به عنوان نهاد متولی و ناظر اصلی بر امور ساختوساز در شهر در رابطه با ماده 100 یک نقش چند وجهی دارد، از طرفی نظارت به ساخت و سازها برای پیشگیری از تخلف احتمالی تا اجرای رای نهایی است. اگرچه این نظارت توسط کمیسیون ماده 100که خود نهاد مستقلی است که وظیفه برسی تخلفات را بر عهده دارد انجام میشود ولی گاهی با شهرداری تعارض منافع و همکاری میکند.
نقشهای شهرداری:
- جلوگری از عملیت های ساختمانی بدون پروانه: شهرداری نظارت مستمر دائمی بر ساخت سازها دارد تا مانع از آغاز ساختمان های غیر مجاز شود.
- ارجاع دادن تخلف های ساختمانی به کمیسیون ماده 100: حدکثر تا یک هفته از تاریخ توقف عملیات پرونده تخلف را به کمیسیون ماده 100 ارائه دهد تا برسیهای لازم انجام شود.
- حضور نماینده شهرداری در جلسههای کمیسیون: برای انجام توضیحات فنی مربوطه در آنجا حضور پیدا میکند ولی حق رای در این زمینه ندارد.
- اجرای حکم نهایی کمیسیون، شامل: تخریب بنا در صورت خوداری مالک از همکاری و وصول جریمههای نقدی است.
- برسی درخواستهای پرداخت اقساطی جریمهها و تعیین شرایط انجام آنها: این وظیفه به طور کامل بر عهده شهرداری است.
با خرید میلگرد ، اسکلت نهان و مقاوم در دل بتن ساختمان، استحکام آن را از همیشه بیشتر کنید.
فرمول محاسبه جریمه ماده 100 و مبانی قانون:
مبنای اصلی آن از آیین نامه اجرایی و ماده 100 قانون شهرداری است. و این جریمه بر پایه ارزش ملک و مساحت تخلف تعیین میگردد. ولی تصویب نامههای هیئت وزیران و آرای دیوان عدالت اداری نیز در تفسیر و اصلاح این قوانین میتوانند نقش مهمی داشته باشند و در آن تاثیر بگذارند.
مبانی کلیدی قانون
- قانون شهرداری مصوب 1334: ماده 100 این قانون ستون اصلی رسیدگی به تخلفهای ساختمانی است.
- آیین نامه اجرایی ماده صد: جزئیات دقیق تر از فرآیند و نحوه محاسبات به ما ارائه میدهد.
- تصویب نامههای هیات وزیران: گاهی اوقات هیات وزیران نرخ و پارامترها را اصلاح و به روزرسانی یا تعیین میکنند.
- آرای دیوان عدالت اداری: این آرا در تفسیر این ماده و حل کردن اختلافات به عنوان مرجع استفاده میشود.
تیرآهن ستون فقرات سازههای فولادی است، با خرید تیرآهن بدون واسطه و با قیمت کارخانه دوام و ماندگاری ساختمان را تضمین کنید.
فرمول های محاسبه جریمه بر اساس نوع تخلف چیست؟

برای تعیین مقدار جریمه کمیسیون ماده ۱۰۰ باتوجه به پرونده، مساحت تخلف اندازهگیری شده و بنا سازه توسط کارشناس و مأمور شهرداری برسی میشود.
پس از اتمام بررسیهای لازم توسط مأمور شهرداری، نتیجه به کمیسیون ماده 100 گزارش شده و ضریب جریمههای تخلفات ساختمانی باتوجهبه موارد زیر تعیین میگردد.
فرمول های رایج برای حساب کردن جریمه بر اساس نوع تخلف به شرح زیر است:
- فرمول کلی :
جریمه = (مساحت اضافه بنا ساختمان) * ( ارزش معاملاتی منطقه) * ( ضریب کاربری)
- مساحت اضافه بنا بر را باید حسب متر مربع محاسبه کرد.
- ارزش معاملاتی منطقه به صورت قیمت هر متر مربع ملک در منطقه مورد نظر تعیین میشود. و نسبت به مکان متغیر است.
- ضریب کاربری نیز بسته به کاربری آن متفاوت است( مثلا: مسکونی، تجاری، اداری،…) و توسط شهرداری تعیین میشود.
مثال:
اگر یک مالک بدون مجوز 100 متر مربع به سازه خود اضافه کند و ارزش معاملاتی هر متر مربع در آن منطقه 8 میلیون باشد و ضریب کاربری آن ملک 3 باشد بدین شکل محاسبه میشود: 2400 میلیون = 100 * 8 * 3
- تخلف ساختمان بدون پروانه
اگر کل ساختمان بدون گرفتن پروانه قانونی ساخته شده باشد جریمه به شکل 10.1 درصد از ارزش معاملاتی زمین یا 5.1 درصد از ارزش سر قفلی آن است، اگر هر دو موجود باشد موردی که مقدار بیشتری دارد اخذ میشود.
جریمه = (مساحت زیر بنای کل) * (2% ارزش معاملاتی زمین)
- تخلف در ساختمان دارای پروانه
اگر ساختمان دارای پروانه باشد اما حین ساخت تخلف رخ دهد محاسبات پیچیده تر است.
برای ساختوساز ایمن و پایدار، همین حالا اقدام به خرید لوله داربست باکیفیت کنید.
- اضافه بنا
در واحد مسکونی به ازای هر متر مربع ۲/۱ تا ۳ برابر ارزش معاملاتی ملک حساب میشود و در واحد تجاری،صنعتی و اداری 2 تا 4 برابر ارزش میباشد.
اضافه بنا چیست؟

به هرگونه ساخت و ساز در قسمتی از زمین که خلاف قوانین شهرداری باشد یا با پروانه ساخت تداخل داشته باشد اضافه بنا محسوب میشود. انواع ذمختلف اضافه بنا به شرح زیر است.
- اضافه بنا درعرصه: ساخت در بخشی از زمین که قابل ساخت نیست مثل ساخت درحریم خیابان یا فضای باز.
- اضفه بنا در اعیان: اضافه کردن طبقه به ساختمان بدون داشتن مجوز و یا گسترش دادن سطح زیر بنا هر طبقه و همین طور ساخت اتاق یا انباری در پشت بام.
- اضافه بنا در جزوئیات: ایجاد تغییراتی در نما ساختمان که با طرح مصوب شده همخوانی ندارد.
- تغییر کاربری:
جریمه = (مساحت بخش تغییر کاربری یافته) * (3% ارزش معاملاتی زمین)
- عدم احداث پارکینگ:
در صورت احداث نکردن پارکینگ یا ساخت پارکینگ غیر قابل استفاده به ازای هر متر مربع 1 تا 2 برابر ارزش معاملاتی ملک حساب میشود.
خرید نبشی با بهترین کیفیت و قیمت بازار، فقط در فولاد رادمهر امکان پذیر است.
پارامترهای کلیدی: ارزش معاملات زمین
در رابطه با پارامتر های تاثیر گذار بر ارزش زمین میتوان به 2 دسته: ویژگی های ذاتی زمین و عوامل بیرونی و بازاری اشاره کرد. با توجه به این عوامل میتوان ارزش زمین را محاسبه کرد. ویژگی های ذاتی شامل: متراژ و ابعاد، موقعیت جغرافیایی، تراکم مجاز ارتفاع و وضعیت سند مالکیت است. عوامل بیرونی نیز شامل: عرضه و تقاضا، طرح های توسعه شهری و شرایط کلان اقتصادی است.
نکته مهمی که در رابطه حساب ارزش معاملات وجود داره مشورت با کارشناس رسمی و برسی حقوقی وضعیت ثبتی ملک است.
برای اطلاعات بیشتر از نحوه اضافه کردن زیر بنا و نکات ایمنی ساختمانسازی هنگام کار با ابزار و مصالح ساختمانی کلیک کنید.
مهلت پرداخت جریمهها چه قدر هست؟

بر اساس قوانین حال حاظر در رابطه با مهلت پرداخت چیزی گفته نشده و تعیین این مهلت به شهرداری واگذار شده است. ولی باید به این نکته توجه کرد که عدم پرداخت به موقع آن عواقب جدی دارد. در صورت عدم پرداخت شهرداری این حق را دارد تا پرونده را مجدد به ماده 100 ارجاع داده و درخواست صدور رای تخریب بنا را صادر کند و دیگر راه نجاتی برای جلوگیری از تخریب نیست.
پرداخت اقساطی جریمه ماده 100، راهحلی اقتصادی
در صورت مشکل برای پرداخت یک جا جریمه میتوانید با ارائه یک درخواست کتبی به شهرداری تقاضای تقسیط کنید. شرط موافقت کردن با درخواست ارائه تعهد و مدرک کتبی برای پرداخت اقساط در زمان های مقرر شده است. به این نکته توجه داشته باشید بر اساس رای وحدت رویه دیوان عدالت اداری، شهرداری حق مطالبه تاخیر تادیه به دلیل تاخیر پرداخت جریمه از شما را ندارد. شما تنها باید مبلغ اصلی جریمه را پرداخت کنید.
اعتراض به رای کمیسیون
اگر نسبت به رای صادر شده اعتراض دارید، شما این حق را دارید تا ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ رای به آرای صادر شده کمیسیون بدنی اعتراض کنید.
برای نوشتن اعتراض باید درخواست به دیوان عدالت اداری ارائه شود. ابتدا در سامانه ثنا ثبت نام کنید سپس درخواست را تنظیم کنید که شامل: خواهان، خوانده، خواسته، دلایل و مستندات است. دادخواست خود را همراه مدارک ضمیمه آن به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی برده تا در سامانه ثبت کنند.
برای اطلاع از قیمت روز تجهیزات ساختمانی همین حالا با کارشناسان فولاد رادمهر تماس بگیرید : 09125595669
در پایان
در نهایت، جریمه ماده ۱۰۰ شهرداری ابزاری است برای حفظ نظم شهری و جلوگیری از تخلفات ساختمانی. آگاهی از نحوه محاسبه این جریمه میتواند از بروز هزینههای اضافی و مشکلات حقوقی جلوگیری کند. پیشنهاد میشود پیش از هرگونه ساختوساز، ضوابط مربوط به پروانه و مقررات شهری بهدقت بررسی شود.